18.7.06

Gelukkig is tri tegenwoordig verboden.


Mijn vader heeft jaren gewerkt met wasbenzine en tri. De tri kan ik me nog goed herinneren. Als Wayen, onze knecht, ermee gewerkt had, zag ik dat hij vrolijk werd, hij begon te zingen en als hij naar huis fietste, leek het net of hij dronken was. Hij was ook dronken. Ik had ook al gemerkt dat die vloeistof iets bijzonders was. Wij hadden in de stomerij een grote centrifuge, die je handmatig aan het draaien moest brengen. Kleren, die met tri gereinigd waren, kwamen in de centrifuge en de vuile vloeistof werd in een bak opgevangen en kwam in een destillator terecht om het vuil eruit te destilleren. Als je de centrifuge aan het draaien bracht, steeg de tri-damp omhoog. De centrifuge begon steeds sneller te draaien en bij een bepaald toerental begon hij te fluiten. En dan gebeurde er iets raars met me. Ik zag met open ogen een rood puntje verschijnen dat rond draaide, het werd groter en groter. Andere kleuren kwamen erbij. Ik draaide de centrifuge maar door, steeds harder. Het werd een overdonderend schouwspel. Ik was toen, denk ik, 10 jaar en begreep niet wat er met me gebeurde. Vertellen durfde ik het niet, ze zouden me uitlachen. Later hoorde ik dat LSD-gebruikers ook zulke ervaringen hadden. Ik heb jarenlang heel graag de centrifuge bediend. Je kunt zeggen; ik was verslaafd aan tri-dampen.
Mijn vader heeft van de tri zwaar beschadigde longen overgehouden. De elasticiteit van de longblaasjes werd aangetast. Hij kon niet meer liggend slapen, de borstkas drukte zijn longen dicht. 10 Jaar heeft hij in een leunstoel geslapen. (zie foto). Hij is na een ellendige periode van voortdurende angstige benauwdheid gestorven.
Onderstaande foto is gemaakt in het voormalige sanatorium in Horn. Het was 20 januari 1979. Pap vierde zijn 69-ste verjaardag, zijn laatste verjaardag. Een goeie maand later was hij dood! En dan zeggen ze: Zo is het leven! Maar dat was geen leven meer.

Reactie Riny:

Bij het lezen van de -tri- bij jullie thuis in de stomerij, gaan mijn gedachten weer naar die periode dat ik bij jullie logeerde. Ik zie ook die grote centrifuge waar jij het over hebt en hoor dat fluitende geluid van dat ding.-Tri- vond ik persoonlijk heel lekker ruiken, dit zelfde gold ook voor wasbenzine en dat is gek genoeg nog steeds zo. Tegenwoordig gaat men er gelukkig anders mee om en wordt men geattendeerd voor gebruik de bijsluiter te lezen. Ik kan me heel goed indenken dat je daaraan verslaafd zou kunnen geraken. Precies wat jij vertelt over je vader. Hij moet de nodige giftige stoffen hebben binnen gekregen ( waar ze toen die tijd helemaal nog geen weet van hadden, dat ze giftig waren) en hebben zijn longen aangetast, met uiteindelijk de dood tot gevolg. Heel triest, dat zoiets kon gebeuren. Ik zie jouw vader ook nog in die kamerstoel zitten, snakkend naar adem.Vaak had ik de neiging met het ritme van zijn adem mee te gaan.
Meerdere malen liepen je zus en ik door die ruimte, de ene keer was het om je moeder te zoeken die ons moest vertellen welke boodschappen we bij Meewis moesten gaan halen, de andere keer om via die ruimte naar de boomgaard te gaan die achter de stomerij lag en waar van die lekker wijnappeltjes te vinden waren.